Καταγγελία για θέματα ασφαλείας στην Γέφυρα Λεωφ Γρ Λαμπράκη στον Πειραιά

         ΠΡΟΣ

Τον Υπουργό Υποδομών κ. Χρήστο Σπίρτζη

Την Περιφερειάρχη Αττικής κ. Ρένα Δούρου

Τον Αντιπεριφερειάρχη Πειραιώς κ. Γιώργο Γαβρίλη

Τον Περιφερειακό Συμπαραστάτη του Πολίτη & Επιχείρησης κ. Βασίλη Σωτηρόπουλο

Τον Δήμαρχο Πειραιά, κ. Γιάννη Μώραλη

Τον Οργανισμό Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ)

Αξιότιμη κυρία/ Αξιότιμοι κύριοι,

          Ήδη από τις αρχές του 2015 και ενόψει των εργασιών επέκτασης της γραμμής του Τραμ στον Πειραιά (που υλοποιείται με χρηματοδότηση και από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης – Ε.Π. Αττική 2014-20) είχαν γίνει καταγγελίες προς τις υπηρεσίες σας σχετικά με την κακή κατάσταση στην οποία βρίσκεται η γέφυρα που συνδέει την Λεωφόρο Πειραιώς με την Λεωφόρο Γρηγορίου Λαμπράκη στον Πειραιά, πάνω στην οποία θα διέρχονται οι συρμοί του Τραμ. Τέθηκαν ερωτήματα κατά πόσον ήταν σε κατάσταση να αντέξει την καταπόνηση από τις εργασίες κατασκευής και στην συνέχεια το βάρος των συρμών με τους επιβάτες.

Μετά από σιωπή αρκετών μηνών, τελικώς από το Υπουργείο Υποδομών ανακοινώθηκε ότι έγινε έλεγχος για την στατική επάρκεια της Γέφυρας, ότι διαπιστώθηκε πως δεν δημιουργείται πρόβλημα από την κατασκευή και διέλευση του Τραμ στην ασφάλεια της γέφυρας, αλλά και ότι σε κάθε περίπτωση θα γίνουν εργασίες συντήρησης και ενίσχυσής της πριν την έναρξη διέλευσης των συρμών. Επισημαίνουμε ότι η μελέτη που πιστοποιεί κατά το Υπουργείο την στατική επάρκεια της Γέφυρας ΟΥΔΕΠΟΤΕ δόθηκε στην δημοσιότητα, ούτε κοινοποιήθηκε αντίγραφο στους πολίτες που είχαν κάνει τις σχετικές καταγγελίες, παρότι το γεγονός ότι το ζήτησαν εγγράφως κατ' επανάληψη. Επιπλέον δεν έχει γίνει αναφορά στο κατά πόσον έχει γίνει ποτέ γεωτεχνική μελέτη στο έδαφος έδρασης και αν είναι γνωστές οι προδιαγραφές κατασκευής της συγκεκριμένης γέφυρας, δεδομένου ότι εξ όσων γνωρίζουμε ο φάκελος κατασκευής της (περί το 1966-7) δεν υπάρχει διαθέσιμος. Κατά την άποψη δικών μας τεχνικών συμβούλων ο μακροσκοπικός έλεγχος (δια γυμνού οφθαλμού) των βάθρων εδράσεως, των δοκών και σεισμικών συνδέσμων και η ανυπαρξία γεωτεχνικού ελέγχου του εδάφους εδράσεως αποκαλύπτει εικόνα μειωμένης δομικής επάρκειας και απαιτεί περαιτέρω και λεπτομερέστερο έλεγχο. 

          Έκτοτε όμως ΟΥΔΕΜΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ της γέφυρας και του οπλισμού της έχει γίνει, ειδικά στα βάθρα και τις δοκούς υποστήριξης, όπως φαίνεται και από τις
συνημμένες φωτογραφίες που ελήφθησαν προ 15 ημερών. Μόνο κατά σημεία φαίνεται να έχουν γίνει κάποια “μπαλώματα” στο μπετόν, κυρίως στα σημεία που τοποθετήθηκαν τα προστατευτικά κιγκλιδώματα για τους πεζούς και η πεζογέφυρα διαπλάτυνσης του πεζοδρομίου,   που όμως δεν  μειώνουν τις πιθανότητες αστοχίας σε περίπτωση σεισμού ή της συχνής κίνησης του βαρέος τραμ. Ενώ ακούμε ότι επίκεινται να αρχίσουν δοκιμαστικά δρομολόγια των συρμών Τραμ και τοποθετούνται παντού ανοξείδωτα κολωνάκια και καθίσματα, στην γέφυρα δεν γίνεται ορατή οιαδήποτε προετοιμασία για εργασίες συντήρησης.

          Υπενθυμίζουμε ότι μόλις προ 2 μηνών ο πρώτος από εσάς υποχρεωθήκατε να διακόψετε τα δρομολόγια του Τραμ στο τμήμα από Νέο Κόσμο έως το Σύνταγμα λόγω κινδύνου καθίζησης του υποστρώματος που καλύπτει την κοίτη του ποταμού Ιλισού, πάνω από τον οποίο διέρχονται οι γραμμές του Τραμ. Όπως αναφέρθηκε στα σχετικά ρεπορτάζ, κατά τις εργασίες κατασκευής της γραμμής είχαν υπάρξει προειδοποιήσεις ότι υπάρχει κίνδυνος καθίζησης λόγω παντελούς έλλειψης συντήρησης της υπόγειας κοίτης του Ιλισού, πλην όμως αυτές υποτιμήθηκαν από τους τότε αρμόδιους.

          Οι ομοιότητες μάλιστα με την καταγγελλόμενη περίπτωση δεν σταματούν εδώ. Γιατί και στην περίπτωση της κατασκευής  της γραμμής του Τραμ προς το Σύνταγμα, λόγω των τότε καταγγελιών δόθηκε εντολή ελέγχου της επικάλυψης της κοίτης του Ιλισού στο Εργαστήρι Αντισεισμικών Κατασκευών του ΕΜΠ το Γενάρη του 2002. Τελικώς όμως αποδείχθηκε ότι ελέγχθηκε μόνο η πλάκα επικάλυψης της κοίτης του Ιλισού για την αντοχή των φορτίων του Τραμ, αλλά όχι τα τοιχία αντιστήριξης πάνω στα οποία εδράζεται η πλάκα – αυτά που τώρα κινδυνεύουν να καταρρεύσουν!! Παρόμοια παραδείγματα ελλιπών ή αποσπασματικών ελέγχων εκ μέρους της ελληνικής Διοίκησης στην διάρκεια των 2-3 τελευταίων δεκαετιών υπάρχουν δυστυχώς δεκάδες, τα οποία όμως εκ των υστέρων δημιουργούν τουλάχιστον τεράστιες δαπάνες για την επιδιόρθωση των ελλείψεων – αν από τύχη γλιτώσουμε τα ανθρώπινα θύματα. Επομένως μόνο το (τυχόν θετικό) πόρισμα κάποιας τεχνικής έκθεσης που δίνεται στην δημοσιότητα (όπως αυτό που υποτίθεται ότι προέκυψε για την Γέφυρα στην Γρηγ. Λαμπράκη) δεν αποτελεί λόγο εφησυχασμού για τους πολίτες και τις ελεγκτικές αρχές εάν δεν δοθεί στην δημοσιότητα το σύνολο της

μελέτης και της τεχνικής έκθεσης ώστε να διασταυρώνεται ΤΙ ακριβώς και ΠΩΣ ελέγχθηκε. Άλλωστε το δικαίωμα στην περιβαλλοντική πληροφόρηση είναι και νομοθετικά κατοχυρωμένο από το ευρωπαϊκό και το ελληνικό δίκαιο και η παραβίασή του επιφέρει αστικές, ποινικές και πειθαρχικές ευθύνες στους υπευθύνους.

          Επισημαίνουμε επίσης ότι ούτως ή άλλως είναι πανθομολογούμενη η ανάγκη ελέγχου του συνόλου των γεφυρών που κατασκευάσθηκαν τις δεκαετίες του 1950 και 1960 (όπως αυτή) με διαφορετική τεχνολογία, με διαφορετικό οπλισμό και σκυρόδεμα και που ήταν σχεδιασμένες ενδεχομένως για να δεχθούν διαφορετικά φορτία από τα σημερινά αφού, όπως έχει αναφέρει ο Κώστας Σπυράκος, διευθυντής του Εργαστηρίου Αντισεισμικής Τεχνολογίας του ΕΜΠ, το σκυρόδεμα στις κατασκευές αυτές έχει χρόνο ζωής μόλις 50 χρόνια λόγω της έντονης καταπόνησης που δέχεται και της συνεχούς έκθεσής του στο περιβάλλον (βλ. σχετικά http://www.ele.gr/?p=33806). Η εκτίμηση είναι  ότι οι γέφυρες αυτές πρέπει να ελέγχονται το λιγότερο ανά μία διετία, όμως το θεσμικό πλαίσιο ελέγχου στη χώρα παραμένει ανενεργό. Πόσο μάλλον μία γέφυρα όπως αυτή που έχει τόσο εμφανή προβλήματα και επίκειται η επιβάρυνσή της με μεγαλύτερα και διαφορετικού τύπου φορτία και κραδασμούς.

ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΥΠ' ΟΨΙΝ επίσης ότι:

          Όπως όλοι γνωρίζουμε, της πρόσφατης κατάρρευσης της γέφυρας Μοράντι στην Γένοβα στην Ιταλία είχαν προηγηθεί επανειλημμένες  καταγγελίες πολιτών κ.λπ. φορέων, αλλά τίποτε δεν έγινε εγκαίρως ώστε να γλιτώσουν τα δεκάδες θύματα.

          Προ ημερών επίσης κατέρρευσε απροειδοποίητα τμήμα της γέφυρας στην παραλιακή οδό της Καβάλας, όπου από τύχη δεν υπήρξαν θύματα.

          Είναι πασίγνωστο ότι η οικονομική κρίση από το 2010 έχει επιφέρει την εγκατάλειψη συντηρήσεων των κάθε είδους υποδομών.

          Υπάρχουν κονδύλια διαθέσιμα από ευρωπαϊκούς πόρους για την συντήρηση τόσο κρίσιμων υποδομών - αν υπάρχει θέληση για την αξιοποίησή τους - παρόλο που η έλλειψη πόρων ούτως ή άλλως δεν μπορεί να είναι άλλοθι για  εγκληματικές παραλείψεις τέτοιου είδους.  

          Τυχόν αστοχία της Γέφυρας αυτής δημιουργεί ανυπολόγιστους κινδύνους όχι μόνο για ανθρώπους και οχήματα βρίσκονται πάνω σε αυτήν, αλλά και για τα

οχήματα που περνούν από κάτω κινούμενα επί της οδού Ομηρίδου Σκυλίτση, τους συρμούς του ΗΣΑΠ που επίσης διέρχονται από κάτω, αλλά και τις πολυόροφες πολυκατοικίες που εφάπτονται στο πάνω τμήμα του καταστρώματος αυτής επί της οδού Γρ. Λαμπράκη.

          Έχουν ήδη υπάρξει πλήθος δημοσιευμάτων σε ΜΜΕ και στον τοπικό τύπο που κάνουν αναφορά στην εμφανώς κακή κατάσταση της Γέφυρας.

          Μετά τον έλεγχο που φέρεται ότι έγινε το 2015 – σύμφωνα με τις επίσημες δηλώσεις του κ. Υπουργού -  έχουν γίνει πλήθος εργασιών πάνω στην Γέφυρα με χρήση βαρέων μηχανημάτων και τοποθετήθηκε ο βαρύς εξοπλισμός και οι ιστοί ρευματοδότησης του Τραμ, επομένως συντρέχει κατά την άποψή μας  λόγος συνολικού επανελέγχου της καθώς και του εδαφικού υποστρώματος όπου αυτή εδράζεται.

          ΣΑΣ ΚΑΛΟΥΜΕ

          Να μεριμνήσετε για τον άμεσο επανέλεγχο του συνόλου της Γέφυρας που συνδέει την οδό Πειραιώς με την Λεωφόρο Γρηγ. Λαμπράκη στον Πειραιά, καθώς και του γεωλογικού της υποστρώματος, τόσον λόγω της παλαιότητάς της και της εμφανώς κακής της κατάστασης, όσο και λόγω της διαφοροποίησης των φορτίων που αναμένεται να δεχθεί λόγω της διέλευσης του Τραμ πάνω από αυτή.

          Να δώσετε προς δημοσίευση στο κοινό το σύνολο της τεχνικής έκθεσης (και ειδικότερα στους καταγγέλλοντες μαζί με τα τυχόν συνημμένα της) που αφορά στον  έλεγχο  της στατικής επάρκειας και ασφάλειας της Γέφυρας και του εδαφικού της υποστρώματος.

          Να μεριμνήσετε για την άμεση διενέργεια των απαραίτητων εργασιών επισκευής της Γέφυρας προ της έναρξης διέλευσης των συρμών του Τραμ – ακόμα και αν είναι δοκιμαστικές – δεδομένου ότι το βάρος των συρμών και οι συνδεόμενοι με αυτό κραδασμοί μπορεί να προκαλέσουν ανεπανόρθωτες ζημίες ή και θύματα, αφού η περιοχή είναι ιδιαίτερα πολυσύχναστη από ανθρώπους και οχήματα. 

Σας ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ επίσης ότι η παρούσα καταγγελία όχι απλώς θα δοθεί προς δημοσίευση στα Μέσα Ενημέρωσης κάθε είδους, αλλά θα προωθηθεί προς έρευνα από τις αρμόδιες Ευρωπαϊκές ελεγκτικές αρχές και τις ελληνικές Δικαστικές Αρχές στο ανώτατο επίπεδο για τις τυχόν παραλείψεις που έχουν σημειωθεί, λόγω των σοβαρότατων κινδύνων που υπάρχουν για την ασφάλεια της ζωής και της περιουσίας μεγάλου αριθμού ανθρώπων, αλλά και για την προστασία του Δημοσίου Συμφέροντος γενικότερα.

Για το Ινστιτούτο Καταναλωτών (ΙΝΚΑ-ΓΟΚΕ)

Ο Πρόεδρος

Γεώργιος Λεχουρίτης.                         

Για το Σωματείο Καταναλωτών ΙΝΚΑ ΔΙΚΑΠ

(Δικαιώματα Καταναλωτών-Πολιτών)

Ο Πρόεδρος

Άγγελος Πιλάτης.